خاسران از دیدگاه قرآن آیات 103 سوره کهف
در تفسیر نمونه آیت الله مکارم شیرازی
بسم الله الرحمن الرحیم
در تفسیر نمونه آیت الله مکارم شیرازی:
در
زندگى خود و دیگران بسیار دیده ایم که گاه انسان کار خلافى انجام میدهد در
حالى کـه فـکـر مـى کـنـد کـه کـار خـوب و مـهـمـى انـجـام داده اسـت ،
ایـن گـونـه جـهـل مـرکـب مـمـکـن اسـت یـک لحـظـه و یا یک سال ، و یا حتى
یک عمر، ادامه یابد، و راستى بدبختى از این بزرگتر تصور نمى شود.
و اگر مى بینیم قرآن چنین کسان را زیانکارترین مردم نام نهاده دلیلش روشن
است براى اینکه کسانى که مرتکب گناهى مى شوند اما مى دانند خلافکارند غالبا
حد و مرزى براى خلافکارى خود قرار مى دهند، و لااقل چهار اسبه نمى تازند، و
بسیار مى شود که به خود مى آیند و براى جبران آن به سراغ توبه و اعـمـال
صـالح مـى رونـد، امـا آنـهـا کـه گـنـهـکـارنـد و در عـیـن حال گناهشان را
عبادت ، و اعمال سوئشان را صالحات و کژى ها را درستى ها مى پندارند، نـه
تـنـها در صدد جبران نخواهند بود بلکه با شدت هر چه تمامتر به کار خود
ادامه مى دهـنـد، حـتـى تـمـام سـرمایه هاى وجود خود را در این مسیر به کار
مى گیرند، و چه تعبیر جالبى قرآن در باره آنها ذکر کرده : (اخسرین
اعمالا).
در روایات اسلامى تفسیرهاى گوناگونى براى اخسرین اعمالا آمده است که هر یک
از آنها اشـاره به مصداق روشنى از این مفهوم وسیع است ، بى آنکه آنرا محدود
کند، در حدیثى از اصـبغ بن نباته مى خوانیم که شخصى از امیر مؤ منان على
(علیه السلام ) از تفسیر این آیه سؤ ال کرد، امام فرمود: منظور یهود و
نصارى هستند، اینها در آغاز بر حق بودند سپس بـدعـتهائى در دین خود گذاردند
و در حالى که این بدعتها آنها را به راه انحراف کشانید گمان مى کردند کار
نیکى انجام مى دهند در
حـدیث دیگرى از همان امام (علیه السلام ) مى خوانیم : که پس از ذکر گفتار فوق فرمود: خوارج نهروان نیز چندان از آنها فاصله نداشتند!
در حـدیـث دیـگـر مـخـصـوصـا اشـاره بـه رهـبـانـها (مردان و زنان تارک دنیا) و گروه هاى بدعتگذار از مسلمین شده است .
و در بعضى از روایات به منکران ولایت امیر مؤ منان على (علیه السلام ) تفسیر گردیده .
راهـبـانـى کـه یک عمر در گوشه دیرها تن به انواع محرومیتها مى دهند، از
ازدواج چشم مى پـوشند، از لباس و غذاى خوب صرف نظر مى کنند، و دیرنشینى را
بر همه چیز مقدم مى شمرند، و گمان مى کنند این محرومیت ها سبب قرب آنها به
خدا است آیا مصداق اخسرین اعمالا نیستند؟
